اجزای بام سبز(روف گاردن ,باغ بام ):بام های سبز با عناوینی چون باغ بام, بام های زنده ویا زیست بام شناخته می شوند.یک بام سبز, بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش های گیاهی و خاک یابا محیط کشت روینده پوشاننده می شود.
اجزای بام سبز:
فارغ از همه دسته بندی های تجاری وآنچه که در کاتالوگ شرکت های مختلف وجوددارد اجزا باغ بام را به 5 دسته کلی می توان تقسیم بندی کرد:
1-لایه پوشش گیاهی(:(plant layer
انتخاب نوع پوشش گیاهی بسته به آب و هوا,طراحی سازه ای و هزینه نگهداری و تصورات طراح بام سبزبا محدودیت هایی مواجه است .از آنجایی که بامهای سبز تا حدامکان سبک طراحی می شوند اغلب شامل پوششی هستند که می توانددر عمق کمی از خاک و با مراقبت و نگهداری کم یا بدون نگهداری رشد کنند.
2-محیط کشت((growing medium
باید از محیط کشتی استفاده کردکه حتی الامکان سبک باشد.بر اساس مقررات ملی ساختمان مهندسان محاسب موظف هستند در هر مترمربع از بام ساختمان وزنی 150 کیلوگرمی را پیش بینی کنند در حالیکه بامهای سبز حداکثر باری حدود 80 کیلوکیلوگرم در هر متر مربع در حالت مرطوب ایجاد می کنندکه این رقم نگرانی ها را از بین میبرد. یک مخلوط معمولی مناسب مرکب از 3/1ماسه3/1سنگهای متخلخل و 3/1گیاخاک مصنوعی (ترکیبی از چوب پوسیده و کود نباتی)است.
3-لایه زهکش(drainage layer):
شامل 35تا 50 پلی اتیلن(مواد بازیافتی دردسترس)یا پلی استرن می باشد. لایه زهکش بین محیط کاشت و لایه محافظت قرار می گیردتا آب بتواند به هر جای بام سبز به سیستم زهکش ساختمان جریان یابد..
4-لایه محافظت(protection layer):
این لایه بیشتر شامل لایه هایی است که یا بام را از نشت کردن و نفوذ آب حفاظت می کنند یا از سیستم عایق کاری محافظت می نمایند.
5-ساختار سقف(roof construction):
بام را از نشت کردن و چکه کردن محافظت می کند. غشا هم به شکل یک لایه یکپارچه ضد آب استفاده می شود و هم به شکل شیت های به هم پیوسته.
موادی که در ساخت باغ بام ,بام سبز یا روف گاردنroofgardenستفاده می شود دارای عمر بسیار طولانی هستند که این خصوصیت آنها باعث می شود نیازی به تعویض دوره ایی نداشته باشند.ماندگاری آنها بین 30 تا 50 سال است. سیستم هایی که برای ساخت بام سبز یا باغ بام (roof garden):طراحی شده اند سبک وزن نیازمند رسیدگی کمتر و بادوامتر هستند.
مصالح به کارگرفته شده در هنگام بارش باران های سیل آسا و ناگهانی آب باران را جذب کرده و با کم کردن سرعت آب جاری شده خطر وقوع سیلاب را کاهش می دهد.
شیوه های جدید آبیاری باغ بام ها, باغ سبز مصرف اب را به حداقل رسانده و رطوبت موجود در خاک را حفظ کرده واز تبخیر سریع جلوگیری می کند.
در هنگام ساخت ابتدا لایه عایق رطوبتی و سپس سیستم زهکشی مناسب برروی پشت بام نصب می شود. ایجاد یک محیط رشد کاملا مناسب برای تقویت بام سبز ضروری است.این محیط بر خلاف خاک زراعی طبیعی کاملا متناسب با محیط طراحی شده و به هنگام خیس شدن خیلی سنگین نمی شود. در نهایت گیاهان کاشته می شوند.پوشش های گیاهی مقاوم در برابر سرما و گرما مورد استفاده قرار می گیرد.گیاهانی که برای این منظور استفاده می شوند معمولا شامل گیاهان چند ساله علفی گلها و علفهای وحشی می باشند.در این خصوص باید گیاهانی انتخاب شود که توانایی مقاومت در برابر محیط خشن و بی روح پشت بام در شرایط کم آبی, یخ زدگی, خشکی هوا ,توفان وغیره را داشته باشد.همچنین گیاهانی را باید استفاده کرد که سیستم ریشه انها به بنا لطمه نزند استفاده از برخی گیاهان مناطق کوهستانی که سیستم ریشه ایی قوی دارند می توانند موجب تخریب تدریجی بنا وصدمه به آن شود.به عنوان مثال جونی پروس و گیاهان سوزنی برگ به دلیل ریشه عمودی که دارند نیاز به عمق بیشتری داشته و به همین دلیل از میان شکاف های موجود در بنا هم عبور میکند.
به عنوان یک قاعده کلی بام های مسطح باید شیبی حداقل به اندازه 1:60داشته باشند. از آنجا که لایه زهکشی و آبیاری و نیز لایه خاک بالای آن کم عمق است این موضوع بسیار حایز اهمیت می باشد که هنگام طراحی پوشش سبز بام های مسطح به این نکته توجه کرد که هرگونه خمیدگی در لایه بالایی این لایه زهکش بر ای گیاه مضر است با این حال می توان پوشش سبز راروی بام های مسطح بدون شیب نیز نصب کرد. مشروط به این که ساختار مناسبی طراحی شود تا به گیاه آسیبی وارد نشود. طراحی یک پوشش سبز برای بام های با شیب بیش از 25 درجه نسبتا ساده است و می توان از سیستم زهکشیمخصوصی استفاده کرد.البته شیب های بیش لز 20 درجه نیاز به طراحی خاصی دارند تا این اطمینان حاصل شود که سیستم برروی بام پایدار خواهد ماند.
یک باغ برروی بام به عوامل متعددی طراحی و ساخته می شود:
*وزن باغ:شامل وزن خاک وزن رطوبت موجوددرآن و وزن گیاهان کاشته شده در آن پس از رشد نهایی باد.
*وزن افرادی که بر بام رفت و آمد می کنند ووزن مبلمان باغ
*محاسبه نیروی باد و مقاوکت لایه های باغ در برابر آن
*بررسی بام و انتخاب نوع باغ مناسب برای آن ودر صورت نیاز تقویت بام
همانگونه که عدم دقت در ساختن ساختمان ممکن است آسیب جدی به ساختمان بزند ضعف در اجرای باغ بام یا روف گاردن نیز می تواند خسارات جدی و جبران ناپذیری را به ساختمان وارد کند بنابر این دقت در انتخاب بهترین گزینه و بهترین مواد و نصب و اجرای صحیح باغ بسیار حایز اهمیت است.
بام های سبز بر اساس سیستم اجرایی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:سیستم متمرکز intensive,سیستم گسترده extensive, وسیستم مدولار یا جعبه گیاهplanterBox
سیستم متمرکز برای کاشت گیاهان حجیم و چمن بوده ودارای ضخامت بستر کاشت بین 20 الی 60 سانتیمتر می باشد و نیاز به آبیاری کووددهی وسایر مراقبتها دارد. همچنین این سیستم نیازمند تقویت اساسی سازه جهت تحمل بار اضافی است و بیشتر مناسب طراحی برروی ساختمان های در حال ساخت می باشد زیرا سیستم پشتیبانی کننده در مرحله طراحی در ساختار بام لحاظ می شوند.
سیستم گسترده اصولا سبک بوده و به حداقل تاسیسات نگهداری (کوددهی و هرس)شاید سالی یکبار ,نیاز دارند.گیاهان علفی ,رونده یا خزه تقریبا روی هر بامی قابلیت نصب دارد.
در بام ساختمان هایی که روف گاردن یا بام سبز یا باغ بام قابلیت اجرایی ندارد استفاده از جعبه گیاه بسیار مناسب است این سیستم هزینه کمتری دارد و بوسیله یک سیستم آبیاری ساده قطره ایی امکانپذیر است.هرگز نباید هزینه یک بام سبز با یک بام معمولی مقایسه شود . بلکه این مقایسه باید با هزینه های سر سام آور ناشی از الودگی هوا ,اب و مرگ و میر و آسیب های فردی اجتماعی باشد.